Winkelwagen
Terug
Diëtist PS. food & lifestyle
6 juni 2017

Steen in je maag!? Wat is toch dat opgeblazen gevoel?

Iedereen kent het wel: een opgeblazen gevoel of een zware, opgezette maag. Maar wat zijn nu de oorzaken en hoe kom je er vanaf?

Iedereen kent dat gevoel wel: een opgeblazen en zware, opgezette maag. Een flinke 10% tot 25% van de gezonde bevolking wordt hier wel eens mee geconfronteerd. Dit is helemaal geen fijn gevoel, want wanneer die 'steen' er is blijft hij er soms wel even zitten. De dag gaat voorbij maar je buik blijft verder opzwellen.

Om de oorzaak van dit probleem te achterhalen, ga ik hieronder dieper in op de werking van enkele van onze belangrijkste verteringsorganen. Want ons lichaam is gevoelig en bovendien voortdurend onderhevig aan externe factoren. Lees maar mee…

De maag en de dunne darm

Om te beginnen is het interessant om wat extra informatie te hebben. Dus waar kun je beter starten dan bij de maag en de dunne darm?

De maag is het orgaan in ons lichaam dat het verteren van voedsel als voornaamste functie heeft. Daarnaast zorgt het onder andere ook voor de tijdelijke opslag van voedsel. Bij een aanblik, een hap of zelfs de geur van eten wordt een signaal gestuurd door de zenuwen, waarop het lichaam specifieke hormonen gaat produceren. Die hormonen (bijvoorbeeld: gastrine, secretine, etc.) zullen op hun beurt aanzetten tot: de productie van specifieke stoffen (bijvoorbeeld: pepsine), de maagperistaltiek en onder andere de werking van de galblaas. Op deze manier komt de secretie van maagsap en de maagperistaltiek tot stand. Het maagsap zal vervolgens dat lekkere blokje kaas of ham gaan afbreken in kleinere stukjes. Hoewel voedsel in de maag wordt verteerd, vindt daar geen opname van voedingsstoffen plaats. Gedurende het volledige proces neemt het volume van de maag toe (wanneer er voedsel in de maag is) of af (wanneer de maag leeg is of wanneer het wordt doorgeduwd naar de dunne darm).

Voedsel blijft ongeveer 3 - 4 uur in de maag, wanneer het vet voedsel is, zelfs tot 7 uur. Deze substantie komt vervolgens in de dunne darm terecht. De darm zal een knijpende beweging gaan maken, waardoor alles met elkaar vermengd wordt. De dunne darm bestaat uit drie delen: de twaalfvingerige darm (duodenum), de nuchtere darm (jejunum) en de kronkeldarm (het ileum). De darmwand is bekleed met tal van darmvlokken of villi, deze laatste spelen een rol bij de opname van voedingsstoffen in het bloed. De dunne darm speelt, zoals eerder gezegd, een belangrijke rol bij de vertering en opname van voedingsstoffen. Negentig procent van de opname van voedingstoffen vindt plaats in de dunne darm. In de dunne darm speelt het belangrijkste deel van het verteringsproces zich af. Hier worden complexe verbindingen verder afgebroken tot aminozuren, vetzuren en suikers (enkelvoudig). Die worden vervolgens opgenomen in het bloed.

Oorzaken opgeblazen gevoel

En hier wordt het pas moeilijk. Er zijn namelijk veel verschillende oorzaken die een opgeblazen gevoel kunnen veroorzaken. Meestal ontstaat een opgeblazen gevoel vlak na de maaltijd of naar het einde van de dag toe. Hieronder vind je een lijst met intoleranties, ziektebeelden en andere oorzaken die voor een opgeblazen gevoel kunnen zorgen.

Directe oorzaken:

  • Te veel of te snel eten
  • Voedselallergie
  • Menstruatie
  • Stress
  • Medicijnen

Indirecte oorzaken:

  • Prikkelbare darmsyndroom (PBS)
  • Constipatie
  • Darmobstructie

Let op met:

  • Bruisende dranken en kauwgom Gas zorgt alleen maar voor meer gas. Bruisende dranken zijn dan ook een ‘no-go’ wanneer je last hebt van een opgeblazen gevoel. Kauwgom zorgt ervoor dat je extra lucht inslikt. Bovendien geeft de kauwbeweging het volgende signaal door naar de hersenen: ‘Eten in aantocht!’. Het proces – zoals hierboven geschreven – treedt in werking maar het eten komt er niet, waardoor er een opgeblazen maar lege maag achterblijft.
  • Melk, zuiveldranken, desserts etc. Deze bevatten namelijk allemaal lactose of melksuiker. Ze worden afgebroken in het lichaam door het enzym lactase. Naarmate de leeftijd stijgt, neemt de productie van lactase af. Het is dus niet altijd even makkelijk om lactose af te breken. Kies dus slim, want voor lactose betaal je soms de prijs. Wil je hier meer over weten? Lees dan de column Weet jij het verschil tussen lactose-intolerantie en koemelkeiwitallergie? van mijn collega-diëtiste Modesta Steverink! Gerijpte zuivelproducten waaronder gerijpte kazen bevatten minder lactose. Of kies eventueel voor lactose-vrije producten zoals sojamelk, amandelmelk, kokosnootmelk of lactose-vrije melk (bv.: Campina lactose vrij©, Alpro©, Provamel©, Dilea©). Kijk steeds goed naar de verpakking want bij bovenstaande voorbeelden vind je vaak een gesuikerde variant. Bovendien zijn ze niet allemaal geschikt voor wanneer je het PS. food & lifestyle programma volgt, vaak zijn ze te suikerrijk of bevatten veel calorieën. Vanaf fase 2A kun je gerust eens sojamelk of amandelmelk drinken, deze varianten bevatten namelijk een stuk minder koolhydraten en calorieën.
  • Rauwkost en fructanen Deze bevatten vaak veel en harde voedingsvezels. Vezels kunnen niet door de dunne darm worden opgenomen waardoor sommige gaan fermenteren. En rara… er is opnieuw gas. Kies dus ter afwisseling voor gekookte, gestoomde of gegrilde groenten. Fructanen zijn bepaalde chemische verbindingen die aanwezig zijn in bijvoorbeeld knoflook, ui, prei, asperges, cichorei etc. Deze voedingsmiddelen stimuleren de gasvorming juist, en laat dit nu net zijn wat we absoluut niet willen. Let dan ook op voor gasvormende bommetjes in je menu, je wil dit mijnenveld vermijden.

Wat helpt tegen een opgeblazen gevoel?

  • Beweging Beweging stimuleert niet alleen de maag- en darmperistaltiek maar zorgt ook voor ontspanning. Beweging is niet alleen 20km gaan hardlopen. Lopen met de hond, fietstochten of kiezen voor de trap in plaats van de lift telt ook als beweging. Laat je dus niet afschrikken en beweeg zo veel mogelijk.
  • Gember en pepermunt Oude fabeltjes? Nee, het is wel degelijk aangetoond dat zowel munt als gember helpen tegen een opgeblazen gevoel. Bepaalde stoffen die aanwezig zijn in gember (ginerol) en pepermunt (menthol) zorgen ervoor dat de maag zich ontspant. Neem dus gerust een gember- of (verse) muntthee om te maag te ontspannen. Een kleine opmerking: wanneer je het PS. food & lifestyle programma volgt en je zit in fase 1A, 1B of 2A en je kiest voor verse gemberthee, gebruik dan maximaal 1cm gember/dag. Gember bevat namelijk 11,5g koolhydraten per 100g gemberwortel en dat is te hoog.

Hoe voorkom je het in de toekomst?

Zorg in de toekomst voor kleine, frequente en niet te zware maaltijden op vaste tijdstippen. Drink weinig of niet tijdens de maaltijd. Dit verhindert het volle gevoel in de maag. En misschien wel het allerbelangrijkste: eet rustig en zittend. Geniet van je maaltijd en maak er even een ontstress moment van. Kauw het eten goed en zorg dat je voldoende tijd hebt om je lunch of diner op te eten. Dit verhindert dat je te snel eet en waardoor je minder lucht inslikt. Hierdoor raakt de maag niet gevuld met lucht maar met lekker eten.

Op deze manier zeggen we gedag tegen dat opgeblazen gevoel! Bronnen:

5 tips om verstopping tijdens het afvallen te voorkomen
Demi Kooij, Diëtist PS. food & lifestyle

Een veel voorkomend darmprobleem is obstipatie, in de volksmond ook wel verstopping genoemd. Je kent het wel. Je zit op de wc, maar er komt niets....

Lees ervaringsverhalen
Linda en Miranda, 35 jaar uit Nijkerk "We kijken weer trots in de spiegel*"

Steeds vaker keek ik in de spiegel en dacht ik: ‘Vandaag ga ik beginnen’. Maar het begin maken lukte me niet. ‘Ach.. dat ene koekje maakt nu ook niet meer uit’ dacht ik dan.

Lees meer * Dit resultaat is persoonsgebonden, meer informatie in de disclaimer
Mandy Bijl, 47 jaar uit Woerden "Ik ben super blij dat ik gestart ben met het programma!*"

Het is voor mij nu veel gemakkelijker om op gewicht te blijven. Ik weet nu precies wat ik wel en niet moet doen. En als het toch een keer wat minder gaat, dan is mijn coach maar een berichtje of telefoontje van mij verwijderd.

Lees meer * Dit resultaat is persoonsgebonden, meer informatie in de disclaimer
Terug naar overzicht