Winkelwagen
Terug
Diëtist PS. food & lifestyle
30 maart 2018

Is het ene zout gezonder dan het andere?

Er bestaan verschillende soorten zout en er wordt regelmatig gesproken over de effecten hiervan op het lichaam. Is het ene zout gezonder dan het andere?

De laatste jaren is er veel aandacht voor zout. Vroeger werd alleen aan het huidige ‘tafelzout’ gedacht wanneer er over zout gesproken werd. Er bestaan echter veel verschillende soorten zout en er wordt tegenwoordig regelmatig gesproken over de effecten hiervan op het lichaam. Zo zouden er sommige zouten ‘gezonder’ zijn dan anderen, maar is dat ook daadwerkelijk wel zo? 

Er bestaan diverse soorten zout

Het blijft nu eenmaal een feit dat een te hoge zoutinname ongewenste effecten op de gezondheid kan hebben. Een te hoge zoutinname kan zorgen voor een te hoge bloeddruk en bovendien leiden tot hart- en vaatziekten, nierziekten en bontontkalking. Er wordt daarom ook een maximale hoeveelheid zout geadviseerd, namelijk 6 gram zout of 2,4 gram natrium* per dag voor personen vanaf 9 jaar oud. In Nederland neemt een groot deel van de bevolking te veel zout. 80% van de Nederlanders neemt namelijk meer zout dan de maximale hoeveelheid van 6 gram per dag. Dit komt met name door het gebruik van voedingsmiddelen met ‘verborgen’ zout, zoals pizza, lasagne en andere kant-en-klaarmaaltijden. *

Natrium is een mineraal dat belangrijk is voor de regeling van de vochtbalans in het menselijk lichaam, de regulatie van de bloeddruk en voor een goede werking van de spier- en zenuwcellen. Dat betekent dus ook dat we natrium nodig hebben om ons lichaam optimaal te laten functioneren.

Maar, een beetje zout gebruiken kan geen kwaad. Met name als je aan het PowerSlimmen bent, want doordat je minder koolhydraten gaat eten verlies je in het begin ook met name veel vocht (en dus lichaamszouten).Hierdoor kun je je wat slap voelen en adviseren we om in de eerste fase iedere dag een kopje bouillon te drinken. Heb jij sowieso een koolhydraatarme leefstijl, dan eet je natuurlijk ook een stuk minder brood, pizza en alle andere voedingsmiddelen met veel verborgen zout. Op deze manier kom je niet snel boven de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid uit. Ook dan is het wel wenselijk om bij de warme maaltijd een snufje zout toe te voegen. Natrium is immers belangrijk voor het reguleren van de vochtbalans in ons lichaam. 

Welke zoutsoort kun je het beste gebruiken?

Ik heb de meest gebruikte soorten zout voor je op een rijtje gezet met de bijbehorende voor- en nadelen.

Tafelzout

Tafelzout ofwel keukenzout is de meest gebruikte soort in de Nederlandse keuken. Het wordt gewonnen uit de bodem op plaatsen waar ooit binnenzeeën zijn opgedroogd. Dit zout wordt flink bewerkt; het wordt ontdaan van vrijwel alle sporen van mineralen en gebleekt om het extra wit te laten lijken. Daarnaast wordt er aan tafelzout een anti-klontermiddel en het spoorelement jodium toegevoegd. Dit laatste wordt gedaan omdat er in verschillende delen van de wereld jodiumtekorten ontstonden en jodium speelt een belangrijke rol bij het goed functioneren van de schildklier.

Voordeel: er is jodium toegevoegd, het is bijna overal verkrijgbaar en goedkoop.
Nadelen: het is bewerkt, namelijk gebleekt, ontdaan van mineralen en bevat een antiklontermiddel.

Zeezout

Zeezout, zoals we die in de supermarkt vinden, wordt gewonnen door het in de zon laten verdampen van zeewater in ondiepe bassins. Zeezout bevat iets meer mineralen, zoals magnesium en calcium, dan het gewone tafelzout.

Voordeel: bevat iets meer mineralen dan tafelzout en bijna overal verkrijgbaar voor een redelijke prijs.
Nadelen: geen jodium.

Keltisch zeezout

De winning van Keltisch zeezout lijkt op dat van het normale zeezout. Echter wordt Keltisch zeezout gewonnen in de door de Kelten aangelegde zoutmoerassen in Guérande. Ook hier wordt er gebruik gemaakt van ondiepe bassins en wordt het zout vervolgens door de zon droog gelegd. Keltisch zeezout wordt met de hand opgeschept. Door de zure klei op de bodems van de zoutmoerassen daalt de zuurtegraad van het zeewater, wat er voor zorgt dat het gehalte natrium in het zout lager is. Daarnaast komen er meer mineralen voor in het zout vanuit zowel het zeewater als de kleibodem. Keltisch zeezout kan verschillende kleuren hebben, maar is meestal grijs.

Voordeel: bevat meer mineralen dan tafelzout en gewoon zeezout en is van nature natrium-arm.
Nadelen: geen jodium en het is niet overal verkrijgbaar. De prijs ligt over het algemeen ook wat hoger.

Himalayazout

Himalayazout wordt gewonnen aan de voet van het Himalaya gebergte en bevat sporen van ijzeroxide welke het zout een roze kleur geeft. Himalaya zout bevat net zoals zeezout meer mineralen dan tafelzout. Het bevat iets meer calcium, kalium, zink, ijzer en magnesium. 

Himalayazout heeft een roze kleur vanwege sporen van ijzeroxide.    

Voordeel: bevat iets meer mineralen dan tafelzout en bijna overal verkrijgbaar voor een redelijke prijs.
Nadelen: geen jodium.

Fleur de Sel

Fleur de Sel is een exclusievere zoutsoort welke dit karakter voornamelijk te danken heeft aan de wijze waarop het zout gewonnen wordt. Het zeewater stroomt naar ondiepe bassins. Het water raakt verzadigd aan zout waardoor er een zoutlaag ontstaat. Deze bovenste zoutlaag is nog maar net gekristalliseerd wanneer deze gewonnen wordt. Na de winning wordt het zout gedroogd, totdat het nog zo’n 5% vochtigheid bevat. Het zout is iets exclusiever omdat het slechts tijdens één maand per jaar gewonnen kan worden, het zout is daarom ook iets duurder. Fleur de Sel bevat net zoals andere zoutsoorten iets meer mineralen dan tafelzout.

Voordeel: bevat iets meer mineralen dan tafelzout en geeft de meeste smaak.
Nadelen: geen jodium en het is niet overal verkrijgbaar. Ook is dit zout een stuk duurder.

Welke soort zout kun je dus het beste gebruiken?

Als je alle voor- en nadelen van de verschillende soorten zout bekijkt zou je kunnen zeggen dat Keltisch zeezout de meeste voordelen heeft. Deze is het minst bewerkt en bevat verreweg de meeste mineralen. Ook het gewone zeezout, Himalayazout en Fleur de Sel bevatten meer mineralen dan het gewone tafelzout. Echter, gebruik je zo weinig van het zout, dat dit nauwelijks bijdraagt aan het behalen van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden mineralen*. Daarnaast komt in de westerse samenleving een tekort aan mineralen zeer weinig voor. Bij een eenzijdig eetpatroon, langdurige ziekte of chronisch medicijngebruik kan hier wel sprake van zijn.

*Twijfel je of jij een tekort een mineralen hebt, laat dit dan eens testen bij een arts. Mocht je een tekort hebben, vul dit dan aan met andere voedingsmiddelen en/of supplementen en niet door meer zout te gaan gebruiken.

Een voordeel van gewoon tafelzout ten opzichte van de overige zoutsoorten is de toevoeging van jodium. Eerder heb je kunnen lezen hoe belangrijk jodium is voor de schildklier. Het zou alleen een beetje gek zijn als zout de enige bron hiervan zou zijn. Je kunt jodium dus gelukkig ook op een andere manieren binnenkrijgen, namelijk door het regelmatig eten van onder andere halfvolle kwark, zeewolf, volkoren brood en zeegroentes.

Dus?

De ene soort zout is dus niet perse gezonder dan de andere. Mijn advies zou dus zijn om zoveel mogelijk gebruik te maken van de minste bewerkte soorten zout en hierin af te wisselen. Je dagelijkse hoeveelheid jodium kun je uit de eerder benoemde bronnen en supplementen halen. Hiervoor hoef je dus niet persé tafelzout te gebruiken.

Nogmaals, te veel zout is ook niet goed. Hierbij nog een aantal praktische tips:

  • De meest voor de hand liggende: maak gebruik van kruiden om je gerechten op smaak te brengen in plaats van zout. Als je dit nog moeilijk vind, zoek dan online eens op kruidenwijzers, hier kun je heel gemakkelijk inzien welke soorten kruiden goed bij bepaalde gerechten passen.
  • Let op bij kant en klare kruidenmengsels (bijvoorbeeld voor gehaktballen), hier is vaak ook veel zout aan toegevoegd.
  • Probeer zo min mogelijk kant-en-klare gerechten te nuttigen en minder te koken met pakjes en zakjes uit de supermarkt. Hier zit vaak veel zout in.
  • Zet een zoutvaatje op tafel, in plaats van al zout toe te voegen bij het koken. Zo kan iedereen zelf bepalen of hij of zij wel of geen zout aan hun eten willen toevoegen.

Smakelijk :) !

Lees ervaringsverhalen
Linda en Miranda, 35 jaar uit Nijkerk "We kijken weer trots in de spiegel*"

Steeds vaker keek ik in de spiegel en dacht ik: ‘Vandaag ga ik beginnen’. Maar het begin maken lukte me niet. ‘Ach.. dat ene koekje maakt nu ook niet meer uit’ dacht ik dan.

Lees meer * Dit resultaat is persoonsgebonden, meer informatie in de disclaimer
Mandy Bijl, 47 jaar uit Woerden "Ik ben super blij dat ik gestart ben met het programma!*"

Het is voor mij nu veel gemakkelijker om op gewicht te blijven. Ik weet nu precies wat ik wel en niet moet doen. En als het toch een keer wat minder gaat, dan is mijn coach maar een berichtje of telefoontje van mij verwijderd.

Lees meer * Dit resultaat is persoonsgebonden, meer informatie in de disclaimer
div> div> div>
Terug naar overzicht